In onze zomerse trektocht langs alle letters van het songfestivalalfabet, belanden we vandaag bij de T van Televoting & Turkije, twee begrippen die bijzonder goed samengaan!
Wat begin jaren ’90 nog ondenkbaar leek, werd in 1997 waarheid… De mensen bepalen live, vanuit hun luie zetel, op de avond van het Eurovisiesongfestival wie de winnaar wordt! Begin jaren ’00 baseerden de meeste landen zich zelfs uitsluitend op televoting. Sinds 2010 is er echter een mix: 50% van de punten komt van televoting, 50% komt van een vijfkoppige jury van mensen uit de showbizz. Maar eigenlijk ging het al om het jurysysteem bij de letter J. Lees dat artikel er nog maar eens op na. Laten we het hier vooral hebben over de veranderingen in quoteringen die televoting met zich meebracht.
Dat Scandinavische landen elkaar punten geven, is niet iets dat televoting met zich mee heeft gebracht; het valt nu misschien gewoon meer op. Ook de vriendschap tussen Griekenland en Cyprus was er al voor 1997. Logisch want de twee landen vissen uit dezelfde vijver van artiesten en wat populair is in het ene land, is dat ook in het andere. België en Nederland zijn wel veel guller geworden door televoting. Ook de Baltische Staten zijn vriendelijk voor elkaar, net als de landen in de Balkan. Buurlanden Roemenië en Moldavië geven elkaar ook veel punten; logisch want ze zijn met elkaar verwant. Rusland profiteert duchtig van stemmen uit alle vroegere Sovjet-landen maar geeft er ook graag veel terug. Vooral aan satellietstaat Wit-Rusland. Maar dat blijft het geval, zelfs nu er een mix is tussen televoting en jury.
Het land dat vast en zeker het meest profiteerde van televoting was Turkije! Tot 1997 wist Turkije zich maar eenmaal binnen de top 10 te plaatsen en dat was in 1986 met “Halley” van Klips ve Onlar. In 1997 bereikte Turkije voor het eerst de top 3 met “Dinle” van Sebnem Paker & Group Ethnik. Dat alleen al was bijna een historisch feit, maar Turkije had ook moeten optreden op startpositie twee, de no-hope plaats; niemand is ooit van op die plaats zo hoog geëindigd als Turkije.
Hoewel Turkije de jaren erna bij de middenmoot eindigde, waren die resultaten beter dan die van de jaren voor ‘97. Blijkbaar stemmen de Turken, die overal in Europa wonen, massaal voor hun thuisland. En dat is uiteraard hun goed recht. Wanneer Turkije in 2003 van het moeilijke Turks overstapt op het Engels en “Every way that I can” van de Turkse superster Sertab Erener naar het songfestival stuurt, stemmen ook de andere Europeanen voor dit vlotte, oriëntaalse dancenummer. De eerste overwinning was een feit en zorgde ervoor dat Turkije in 2004 gastheer mocht spelen voor de eerste editie van het songfestival met meer dan één avond! Istanbul was een fijne gaststad!
De komende jaren zou Turkije nog vijf top 10-noteringen aan zijn palmares toevoegen, waarvan zelfs vier in de top 5. In 2011 had Turkije dan ook een mooie staat van dienst, maar toen gebeurde het ondenkbare: Turkije wist zich niet te kwalificeren voor de grote finale. Hadden enkel de resultaten van de televoting geteld, was Turkije (die daar 10de eindigde) doorgegaan, maar de jury’s (waar Turkije maar 12de eindigde) deden hen toen de das om.
Het jaar nadien viel het verschil nog meer op. “Love me back” van Can Bonomo werd door de televoting zowel in de halve finale als in de grote finale op een 4de plaats gezet, maar de jury’s hadden daar een andere mening over. Waar Turkije nog op een 13de plaats stond in de halve finale bij de jury’s, moesten ze in de finale tevreden zijn met de 22ste! Tezamen nog een 7de plaats, maar de wrevel was gecreëerd en zorgde ervoor dat Turkije zich terugtrok uit het songfestival. Ook vond de Turkse TV het niet kunnen dat er landen zijn die sowieso rechtstreeks in de finale zitten. Dat sloeg natuurlijk op de Big 5: Duitsland, Frankrijk, Italië, Spanje en het Verenigd Koninkrijk.
Na drie jaar afwezigheid keert Turkije volgend jaar terug naar het songfestival. Benieuwd wat dat zal geven! Aan televoting zal een slecht resultaat wel niet liggen.