In deze reeks doen we een toer door heel Europa en stoppen we elke week bij een ander land dat we nu of vroeger op het songfestival mogen of mochten begroeten. Deze week houden we halt in de Balkan bij een niet zo populair songfestivalland: de Voormalig Joegoslavische Republiek van Macedonië.
In het begin
Voor 1991 was de VJR van Macedonië een onderdeel van Joegoslavië, maar hoewel artiesten uit Macedonië deelnamen aan de preselecties voor hun land en liedjesschrijvers nummers inzonden, stuurde Joegoslavië op 27 deelnames nooit een Macedonische kandidaat. Wanneer in 1991 het land onafhankelijk wordt, is er een dispuut met Griekenland over de naam; Griekenland wil niet dat het land zichzelf Macedonië noemt zoals de Griekse provincie met – in hun ogen – een rijkere geschiedenis dan het land. En dus wordt de Voormalig Joegoslavische Republiek van Macedonië geboren, in the Engels vaak afgekort tot FYROM (Former Yugoslav Republic Of Macedonia).
De VJR van Macedonië presenteert zich voor het eerst in 1996 voor het songfestival, maar in dat jaar werd er geëxperimenteerd met een voorronde, waarbij een jury uit de 29 inzendingen de beste 22 koos (de winnaar van 1995 – Noorwegen – mocht rechtstreeks door). Het zou niet alleen de enige keer worden dat Duitsland uitgesloten werd van deelname, dit systeem zorgde er ook voor dat het wachten werd tot 1998 vooraleer de VJR van Macedonië zijn debuut zou maken. In 1997 werd immers gekeken naar het gemiddelde resultaat van de vorige vier jaren, iets wat uiteraard niet positief was voor de VJR van Macedonië.
Grootste successen
Over de grote successen van de VJR van Macedonië kunnen we kort zijn… heel kort. Er zijn er geen te vermelden. Het land eindigde nog nooit in de top 10, maar wist zich sinds 2004 wel al vijfmaal te plaatsen voor de finale. De meest succesvolle kandidaat was Elena Risteska die in 2006 met Ninanajna een 12de plaats behaalde. In het r’n’b-nummer belooft Elena haar geliefde dat ze Shakira en Beyoncé voor hem zal laten dansen.
Populair was ook Kaliopi. Hoewel de zangeres met ruige stem in 1996 niet door de voorronde geraakte, maakte ze in 2012 wel een goede beurt: haar Crno i bello (“Zwart & wit”) eindigde 13de in de finale. Waarschijnlijk moet de zangeres gedacht hebben “derde keer goede keer”, maar wanneer ze in 2016 terugkeerde naar het songfestivalpodium, bleef Dona steken in de halve finale. Hoe goed ze ook zong, haar nummer miste wat pit.
Misschien toch een eervolle vermelding voor Toše Proeski, de kandidaat die de VJR van Macedonië in 2004 vertegenwoordigde. Zijn Life (“Leven”), inclusief speciaal optreden met bloedlijnen die uit zijn kostuum kwamen, zorgden voor een 14de plaats in de finale. De “Elvis Presley” van de Balkan liet echter het leven drie jaar later in een tragisch auto-ongeval. Hij zou een staatsbegrafenis krijgen.
Grootste flops
Voor het invoeren van de halve finales, verscheen de VJR van Macedonië maar één op twee keer aan de startlijn: in 1999, 2001 en 2003 mocht het land niet meedoen wegens het slechte resultaat het jaar ervoor.
Hoewel vanaf 2004 de VJR van Macedonië zich vier jaar op rij wist te kwalificeren voor de finale, brak het nooit potten.
Op Kaliopi in 2012 na, wist de VJR van Macedonië zich in de periode 2008 tot en met 2016 niet meer te kwalificeren. In 2008 en 2009 werd het land wel 10de in zijn halve finale, maar de regel was toen dat een jury de 10de kandidaat mocht kiezen en dat werd respectievelijk Zweden en Finland.
Organisatie
De VJR van Macedonië heeft het songfestival nog nooit georganiseerd. In hoofdstad Skopje gaat sinds 1968 wel vaak het Skopje Fest door: een groot muziekfestival met tal van Balkanartiesten. Dit festival werd al vaak gebruikt om de Macedonische kandidaat op het songfestival aan te duiden.
Toekomst
De VJR van Macedonië heeft bevestigd voor het songfestival editie 2017. Wie het Balkanland zal proberen de top 10 binnen te loodsen, ontdek je zonder twijfel de komende maanden op eurosongland.
Volgende week: XX